Mehmet ŞimşekAvustralya’daki Melbourne Üniversitesi’nden Doçent Dr. Jessica Biesiekierski’nin öncülüğünde yürütülen araştırmada, gluten hassasiyeti olduğunu belirten kişilerin mide şişkinliği ve karın ağrısı gibi belirtileri, gluten tüketip tüketmediklerine bakılmaksızın yaşadıkları gözlemlendi.
Araştırma, kendini gluten duyarlılığı olarak tanımlayan 16 katılımcı ve 20 sağlıklı birey üzerinde gerçekleştirildi. Katılımcılara içinde ya gluten ya da whey proteini bulunan yoğurtlar verildi. Aynı zamanda, günde iki kez gluten içeren veya içermeyen muffinler tüketildi. İki hafta sonra katılımcılar diğer seçeneğe geçerek testler tekrarlandı.
Gluten hassasiyeti olduğunu belirten kişiler, her iki yoğurt türünü de tükettiklerinde artan yorgunluk hissettiklerini bildirdi. Ayrıca, gluten içeren ve içermeyen muffinleri tükettiklerinde ağrı ve şişkinlik belirtileri de ortaya çıktı. İdrar, kan ve tükürük örneklerinde yapılan analizlerde ise gluten tüketiminin inflamasyon veya kortizol seviyelerini değiştirmediği görüldü.
NOCEBO ETKİSİ Mİ?
Araştırmacılar, gluten hassasiyeti olduğunu düşünen kişilerin belirtilerinin aslında glutenin kendisiyle değil, nocebo etkisiyle ortaya çıkabileceğini belirtiyor. Nocebo etkisi, tedavinin zararlı olacağı beklentisiyle ortaya çıkan olumsuz sonuçları ifade ediyor. Araştırmacılar, katılımcıların belirtilerinin gerçek olduğunu kabul etmekle birlikte, çoğu durumda glutenin doğrudan suçlu olmayabileceğini vurguluyor.
Daha önce yapılan araştırmalar, gluten duyarlılığı olarak tanımlanan belirtilerin aslında fruktan gibi karbonhidratlar nedeniyle ortaya çıkabileceğini öne sürmüştü. Ayrıca, yüksek FODMAP içeren (Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides and Polyols) gıdaların da bu belirtilere neden olabileceği düşünülüyor.
Araştırmaya katılmayan Newcastle Üniversitesi’nden araştırmacı diyetisyen Dr. Kerith Duncanson, araştırmanın dikkatle tasarlanmış olduğunu ancak küçük örneklem boyutunun sınırlayıcı bir faktör olduğunu belirtti. Daha büyük çalışmalara ihtiyaç duyulduğunu vurgulayan Dr. Duncanson, gluten duyarlılığı şikayetiyle gelen birçok hastanın detaylı tıbbi incelemelerden geçtikten sonra kendilerini daha iyi hissetmek için glütensiz diyet uyguladığını belirtti.
Çölyak araştırma laboratuvarının başındaki Doçent Dr. Jason Tye-Din, araştırmanın gluten hassasiyetinin doğrudan glutenle ilgili olmadığını gösteren önemli bir bulgu olduğunu belirtti. Araştırma sonuçları, United European Gastroenterology Journal’da yayımlandı.
