Dünya genelinde devam eden enflasyon-resesyon ikilemi merkez bankalarının politika alanlarını kısıtlarken, tarifelerin enflasyonist baskıları yeniden canlandırabileceğine yönelik endişeler risk algısını artırdı.
Analistler, Trump’ın ABD’nin önemli ticaret ortaklarına uygulayacağı tarifelerin uluslararası ticareti yavaşlatabileceğine dair kaygıları beslediği ifade ederek, bu durumun pay piyasası ve kripto para piyasası gibi görece riskli varlıklarda alımları azalttığını, yatırımcıları güvenli liman arayışına sevk ettiğine dikkati çekti.
Avrupa ve Kanada’dan “misilleme” açıklaması
Trump’ın ABD’nin Avrupa Birliğine (AB) kesinlikle ek gümrük vergileri uygulayacağını açıklamasının ardından Avrupa Komisyonu sözcüsü, “AB mallarına haksız veya keyfi olarak gümrük vergisi uygulayan herhangi bir ticaret ortağına sert bir şekilde yanıt verilecektir.” dedi.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau da ABD’den yapılan 155 milyar Kanada doları değerindeki ithalata yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacağını, bu tarifelerin 30 milyar Kanada doları değerindeki mallar için salı gününden itibaren, 125 milyar Kanada doları değerindeki mallar için ise 21 gün içinde yürürlüğe gireceğini ifade etti.
Çin tarafı ise Trump’ın Çin’den ithal tüm ürünlere yüzde 10 ilave gümrük vergisi getirme kararına karşı tedbirler alacağını ve Dünya Ticaret Örgütüne (DTÖ) şikayette bulunacağını bildirdi. Çin Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, ABD’nin gümrük vergilerini tek taraflı artırmasının DTÖ kurallarını ihlal ettiği vurgulandı.
Trump’ın tarife kararları ve Avrupa’yla Kanada’dan gelen misilleme açıklamalarının ardından dolar endeksi yaklaşık yüzde 1 artışla 109,6 seviyelerine yükselerek 2 yılın en yüksek seviyesi olan 110 seviyesini zorluyor. Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 0,1 artışla 76,3 seviyesine çıktı.
Analistler, söz konusu tarifelerin ABD rafinerilerinin optimum seviyede üretim için ihtiyaç duyduğu ağır ham petrolün maliyetini artıracağını, karlılık oranını azaltacağını ve muhtemel üretim kesintilerine neden olacağını düşünüyor.
Emtia tarafına bakıldığında ise yeni haftanın ilk işlem gününde altın yüzde 0,1, gümüşte yüzde 0,7, bakırda yüzde 1, paladyumda yüzde 0,9, platinde yüzde 2, şekerde 0,5, kakaoda yüzde 0,3 civarında değer kayıpları söz konusu.
Analistler, dolara olan talebin artmasının emtia piyasasında talep endişelerini öne çıkardığını söyledi. Kripto para piyasasında ise Bitcoin yeni haftaya yüzde 2,5 azalışla 95 bin 368, Ethereum yüzde 12 değer kaybıyla 2 bin 577 seviyesinden işlem görüyor.
Avrupa borsalarında kayıplar yüzde 1,5’i aştı
Avrupa borsalarında bakıldığında ise Almanya’da DAX endeksinde 1,7, İngiltere’de FTSE 100 endeksinde yüzde 1,4, Fransa’da CAC 40 endeksinde yüzde 1,6, İtalya’da MIB 30 endeksinde yüzde 1,3, İspanya’da IBEX 35 endeksinde yüzde 1,2 civarında düşüşler görülüyor.
Asya borsaları da satış baskısıyla geriledi. Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,7 düşüşle 38.541 puandan ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 2,5 azalışla 2.454 puandan kapandı.
ABD basınında yer alan habere göre, Pekin yönetiminin, Trump’ın ek gümrük vergileri ve teknoloji kısıtlamalarını artırmasını önlemek amacıyla ABD ile anlaşmak üzere bir hazırlıkta olduğu belirtildi.
Analistler, yarın Çin piyasalarının Çin Yeni Yılı tatili sonrası açılacağını ifade ederek, ek gümrük vergilerinin Çin iç piyasasında yansımalarının görülebileceğini söyledi. ABD’de endeks vadeli kontratlar da yeni haftaya negatif seyirle başladı.
